Międzynarodowy Rezerwat Biosfery UNESCO „Polesie Zachodnie” powołano w maju 2002 roku. Jest to drugi na świecie (po Karpatach Wschodnich) trójpaństwowy Rezerwat Biosfery. Obejmuje on przygraniczne rejony Polesia na styku granic trzech państw – Białorusi, Polski i Ukrainy. Międzynarodowy Rezerwat Biosfery „Polesie Zachodnie” obejmuje w granicach Polski znaczną część Równiny Łęczyńsko-Włodawskiej oraz niewielkie fragmenty Zaklęsłości Sosnowickiej, Równiny Parczewskiej, Garbu Włodawskiego i Pagórów Chełmskich.

Jest to teren największego w Polsce zgrupowania jezior, nie mających glacjalnego pochodzenia. Niewielkie różnice wysokości oraz płytkie zaleganie wód gruntowych powodują, że dużo jest tutaj obszarów podmokłych – bagien i torfowisk. Teren Rezerwatu położony jest na przecięciu dwóch ważnych europejskich korytarzy ekologicznych. Pierwszy z nich o przebiegu równoleżnikowym łączy Europę Wschodnią z Zachodnią poprzez Polesie, Pradolinę Wieprza z doliną Wisły; drugi – przebiega południkowo wzdłuż doliny rzeki Bug i łączy poprzez doliny rzek Dniestru (na południu; Ukraina), Sanu i dolinę Wisły, Region Pontyjski (Czarnomorski) z Europą Północną. Położenie w węźle ekologicznym sprawia, że Polesie Zachodnie jest obszarem prawdziwej mozaiki siedlisk i zbiorowisk roślinnych. Spotykamy tutaj wszystkie typy torfowisk, łącznie z rzadkimi torfowiskami węglanowymi, mającymi wyjątkowe wartości przyrodnicze. Zachowały się na tym terenie niewielkie zespoły tundry i lasotundry, wysunięte najdalej na południo-zachód w Europie. O unikalności przyrodniczej Polesia Zachodniego świadczy nagromadzenie gatunków roślin północnych (ok. 150 gatunków), a jednocześnie obecność wielu roślin strefy atlantyckiej (25 gatunków), wschodniokontynentalnej (43 gatunki) i południowej (30 gatunków).

Stwierdzono tu występowanie wielu rzadkich i chronionych roślin, w tym z polskiej ”Czerwonej Księgi Roślin”. Z osobliwości tego terenu warto wymienić rosiczki Drosera sp., aldrowandę pęcherzykowatą Aldrovanda vesiculosa, brzozę niską Betula humilis, wierzbę lapońską Salix lapponum i wierzbę borówkolistną Salix myrtilloides. Bogaty jest również świat zwierząt zamieszkujących tereny Polesia. Bardzo dobre warunki bytowania znajduje tu ptactwo. Uważny i cierpliwy obserwator będzie mógł wytropić ptaki, niemal nie spotykane w innych regionach Polski. Gniazdują tutaj wodniczka Acrocepalus paludicola, dubelt Scolopax rusticola, cietrzew Lyrurus tetrix, bąk Botaurus stellaris, kulik wielki Numenius arquata, żuraw Grus grus (symbol Poleskiego Parku Narodowego), bocian czarny Ciconia nigra, orlik krzykliwy Aquila pomarina. Oprócz ptaków spotkamy także inne większe zwierzęta – łosia Alces alces, sarnę Capreolus capreolus, jelenia Cervus elaphus. Do polskiej „Czerwonej Księgi Zwierząt” wpisano kilkadziesiąt gatunków występujących na Polesiu Zachodnim. Osobliwością tego regionu jest żółw błotny Emys orbicularis. Jego populacja skupia się głównie w dorzeczu rzeki Tarasienki w Rezerwacie „Żółwiowe Błota”.