Nadbużański Park Krajobrazowy został utworzony w 1993 roku. Należy do największych powierzchniowo parków krajobrazowych w Polsce – zajmuje swym obszarem 74 136, 50 ha, a razem z otuliną 113 671, 70 ha. Położony jest na obszarze lewobrzeżnej części dolnego odcinka doliny Bugu oraz fragmentu doliny dolnej Narwi wraz z przyległymi do nich terenami. Łączy się z Parkiem Krajobrazowym „Podlaski Przełom Bugu”, Obszarem Chronionego Krajobrazu Doliny Bugu i Nurca oraz Nadbużańskim Obszarem Chronionego Krajobrazu.

Ważnym elementem krajobrazu są rzeki Bug i Narew wraz z licznymi meandrami, wyspami, łachami, mieliznami i skarpami w korytach oraz starorzeczami w dnach dolin. Znaczną część obszaru Parku, około 40% jego powierzchni, zajmują lasy. Wśród nich dominują bory sosnowe porastające ubogie piaszczyste siedliska. Niewielkie powierzchnie na żyźniejszych glebach zajmują grądy, natomiast w terenach nadrzecznych suche piaszczyste wydmy graniczą z torfowiskami, a podmokłe lasy łęgowe z borami sosnowymi. Rozległe obszary NPK pokrywają łąki zalewowe oraz tereny rolnicze.  

Flora i fauna Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego ma charakter wybitnie niżowy. Park charakteryzuje znaczna mozaikowatość środowiskowa, umożliwiająca przetrwanie zróżnicowanej fauny preferującej tereny otwarte i leśne. Naturalne i sztuczne zbiorniki wodne są siedliskiem rozrodu licznej fauny wodnej. Tereny podmokłe, w tym okresowo zalewane nadbużańskie łąki, są miejscem bytowania bogatej awifauny i bezkręgowców.

Na terenie Parku występują rzadkie gatunki roślin (np.: starodub łąkowy, leniec bezpodkwiatkowy, gnidosz królewski, gnidosz błotny, goździk pyszny, storczyk kukawka, kosaciec syberyjski, zaraza błękitnawa, pszeniec grzebieniasty, pełnik europejski, parzydło leśne), grzybów (np. trufla rzepiasta) i zwierząt (np.: rak szlachetny, traszka grzebieniasta, ropucha szara, żółw błotny, różanka, strzebla błotna, kulik wielki, kulon, rybitwa czarna, karlik większy, mroczek późny).

W Parku i otulinie powołano 15 rezerwatów:

• leśne (Dębniak, Przekop, Czaplowizna, Jegiel, Sterdyń, Turzyniec),
• florystyczne (Biele, Kaliniak, Bojarski Grąd, Podjabłońskie),
• faunistyczne (Moczydło, Mokry Jegiel),
• ornitologiczny (Dzierżenińska Kępa),
• torfowiskowy (Śliże)
• krajobrazowy (Wilcze Błota).

Ustanowiono również ponad 200 pomników przyrody. Tą formą ochrony objęto najliczniej dęby szypułkowe, lipy drobnolistne i jesiony wyniosłe, ale również między innymi wzgórze ostańcowe, kolonię mrowisk, głazy narzutowe oraz grzyb podziemny. Ponadto przyroda jest chroniona w 62 użytkach ekologicznych.

Piękno krajobrazu można podziwiać na trasach wytyczonych ścieżek przyrodniczych: Huta Gruszyno – Treblinka, Korczew – Mogielnica, Uroczysko Ceranów, Torfowisko Kules, Uroczysko Sterdyń, Jerzyska, Jeziorka Kałęczyńskie.

Obszar Parku pełni ważną rolę w ochronie wartości przyrodniczych w skali międzynarodowej, o czym świadczy włączenie znacznych jego fragmentów do systemu Natura 2000. W granicach Parku wyznaczono siedem obszarów Natura 2000: cztery Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków (Dolina Dolnego Bugu, Dolina Dolnej Narwi, Dolina Liwca, Puszcza Biała) oraz trzy Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (Dąbrowy Ceranowskie, Ostoja Nadbużańska, Ostoja Nadliwiecka). Bug wymieniony jest w Paneuropejskiej Strategii Ochrony Różnorodności Biologicznej i Krajobrazowej (1995 r.) wśród rzek europejskich, których doliny odgrywają ważną rolę w utrzymaniu różnorodności biologicznej.

Dzięki połączeniom zorientowanym południkowo, korytarz ekologiczny doliny Bugu jest ostoją ptactwa wodno – błotnego ułatwiającą ich wędrówki sezonowe. Wykorzystywany jest również przez organizmy wodne i lądowe przemieszczające się z obszaru kaspijskiego na zachód. Wyjątkowa rola ekologiczna dolin rzecznych Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego wymaga zintegrowanych działań polegających przede wszystkim na rozpoznaniu i zapobieganiu istniejącym i możliwym w przyszłości zagrożeniom.